Reeuwijkse boer dupe van blunder provincie Zuid-Holland

Een varkenshouder uit Reeuwijk moet vrezen voor de toekomst. Gaat de provincie Zuid-Holland noodgedwongen zijn stal sluiten vanwege het ontbreken van een natuurvergunning, of is er nog een uitweg?

Al meer dan tien jaar wordt de varkenshouder achtervolgd door milieuorganisatie Mobilisation for the Environment (MOB). De Raad van State bood provincies eind februari enige ruimte om af te zien van handhaving van illegaal werkende PAS-melders zoals de betreffende varkenshouder. Provincie Zuid-Holland besloot vervolgens om de Reeuwijkse ondernemer voor de zoveelste keer niet aan te pakken, ondanks eerdere opdrachten daartoe van de Haagse rechtbank.

Na opnieuw bezwaren van MOB oordeelde de rechtbank dat de handreiking die de Raad van State bij handhaving bood, niet goed is begrepen door provincie Zuid-Holland. De provincie heeft die natuurbelangen niet goed in kaart gebracht en kon daarom niet zeggen dat handhaving een te zware straf voor de varkenshouder zou zijn, stelt de rechtbank.

De provincie moet binnen twee maanden opnieuw een besluit nemen over het handhavingsverzoek van MOB. Een degelijk onderzoek naar de natuurbelangen kan Olieman redding brengen. Maar de tijd is kort en dat onderzoek kan ook aantonen dat de natuur toch meer wordt aangetast dan de provincie denkt. Dan is legalisatie voor Olieman ver weg en sluiting van de stal kan zijn faillissement betekenen.

Fractievoorzitter Nico de Jager stelde de Gedeputeerde Staten Potjer afgelopen woensdag 10 juli vragen over het urgente onderwerp:

1. Welke ruimte heeft Provincie Zuid-Holland eind februari van de Raad van State gekregen om af te zien van handhaving van illegaal werkende PAS-melders ?

Antwoord GS: Bij PAS-melders kan sprake zijn van bijzondere omstandigheden, waardoor er ruimte is om af te zien van daadwerkelijke handhaving. Of dit kan, is een afweging die per casus gemaakt moet worden.

1. Waarom heeft Provincie Zuid-Holland de handreiking niet ingezet in het geval van deze varkenshouder?

Antwoord GS: De voorzieningenrechter heeft aangegeven op 22 juni 2024 dat de individuele belangen van de varkenshouder voldoende helder in beeld zijn, maar dat de natuurbelangen niet helder in beeld zijn. Daarmee zijn er vraagtekens ontstaan in belangenafweging.

1. Klopt het dat de natuurbelangen niet goed in kaart zijn gebracht en zo ja, waarom niet?

Antwoord GS: De voorzieningenrechter heeft vraagtekens bij de natuurbelangen, omdat de ecologische autoriteit heeft geconstateerd dat voor het maatregelenpakket onvoldoende onderbouwing was. Dit doet echter niks af aan de natuurdoelanalyse zelf, waardoor er hiertegen in hoger beroep gegaan wordt.

1. Op welke wijze kan Provincie Zuid Holland c.q. de varkenshouder binnen twee maanden een degelijk onderzoek doen naar de natuurbelangen?

Antwoord GS: De uitspraak wordt momenteel bestudeerd, maar de provincie ziet aanknopingspunten om in hoger beroep te gaan.

1. Kan Provincie Zuid Holland al uit de markt gehaalde stikstofruimte (die opgeslagen zit in de landelijke of provinciale stikstofbank) gebruiken om voorlopig af te zien van handhaving?

Antwoord GS: Op dit moment is er geen stikstofruimte beschikbaar bij het Rijk of de depositiebank van de provincie.

1. Op welke gronden gaat de Provincie Zuid Holland overwegen om al dan niet een dwangsom op te leggen om ervoor te zorgen dat het bedrijf van de varkenshouder past binnen de vergunde ruimte (dus exclusief de ruimte vanuit de PAS-melding)?

Antwoord GS: De uitspraak van de voorzieningenrechter wordt op dit moment bestudeerd en op basis daarvan worden vervolgstappen bepaald. Nogmaals, er zijn aanknopingspunten om in hoger beroep te gaan.

1. Welke andere mogelijkheden heeft de Provincie Zuid-Holland om de varkenshouder te helpen? Kan hierbij gebruik gemaakt worden van financiële regelingen van het ministerie LNV m.b.t. bedrijven die in staat zijn om maatregelen te nemen om binnen de bestaande vergunning ruimte te komen?

Antwoord GS: Legalisatie is de enige structurele oplossing, de varkenshouder komt hiervoor in aanmerking. Het Rijk moet de legalisatie organiseren, de provincie kan hieraan bijdragen. Er wordt hiervoor gepleit vanuit de provincie.

1. Is er sprake van andere gevallen in de Provincie Zuid-Holland die vergelijkbaar zijn met deze varkenshouder?

Er zijn geen andere handhavingsverzoeken tegen PAS-melders in Zuid-Holland.

Er wordt binnen enkele weken in hoger beroep gegaan, waarna er afgewacht moet worden wanneer de uitspraak gedaan wordt.