14 december 2023

PS door GS en coalitie buiten spel gezet bij Ruimtelijke Puzzel

Het proces van het toekomstdocument (de Ruimtelijke Puzzel) voor Zuid-Holland is gestrand in drang en de Provinciale Staten worden buiten spel gezet door de Gedeputeerden, die daarmee het vertrouwen van de PS hebben geschaad. Het onbehagen over het stuk zal ook doorgedrongen zijn in het andere Den Haag – de Tweede Kamer. Daarmee staat de provincie Zuid-Holland niet 1-0 achter door het ondermaatse voorstel, maar misschien wel 2-0 door het verkeerd verlopen politieke proces.

Wat is er aan de hand?

De Gedeputeerde Staten heeft grofweg een jaar de tijd gehad een Ruimtelijk Voorstel uit te werken. Dat houdt in: hoe gaat Zuid-Holland eruit zien de komende jaren? Waar is ruimte voor of waar moeten we juist ruimte opofferen aan een andere bestemming? En wat willen we wel of niet in Zuid-Holland, wat gaat voor als het gaat om functies etc. In dat jaar heeft PS bij GS aangedrongen op het beter vormgeven van participatie, aangezien dit in het eerste voorstel werd gemist. De gemeenten zijn een onmisbare schakel in het verhaal. Wat blijkt: zelfs de Vereniging Zuid-Hollandse Gemeenten heeft bij de commissie ingesproken, omdat de participatie richting gemeenten maar zeker ook richting andere stakeholders dramatisch is verlopen, aldus VZHG.

Vervolgens heeft PS gedebatteerd over het Ruimtelijk Voorstel. De ruime meerderheid, op GL/PvdA, CDA en PvdD na, vond het stuk op meerdere fronten ondermaats. Ondanks kritiek en zorgen van verschillende kanten opperde Gedeputeerde Anne Koning van GL/PvdA dat GS het stuk onder haar verantwoordelijk zou insturen naar het Rijk. Dan was PS van de verantwoordelijkheid af. Hier schuilde echter achter dat GS dan toch over het stuk kon praten met het Rijk, waardoor er een basis zou liggen voor de toekomst. Laat dit nu juist niet de bedoeling zijn! We zijn dankbaar dat we als SGP de gevolgen van het voorstel van GS konden inschatten en hen daarom stevig bevraagd hebben. GS gaf daarop aan dat PS inderdaad daarmee buitenspel zou staan. De meerderheid (inclusief coalitiepartijen BBB en VVD) vond op voorstel van SGP drie dingen:

  1. Allereerst mocht dit stuk niet verstuurd worden naar het Rijk.
  2. Ten tweede zou het geen bespreekstuk worden in Provinciale Staten.
  3. Ten derde zouden we in Q1 enkele werksessies organiseren om de kwaliteit op te waarderen met input vanuit de fracties.

Kortom, GS heeft onvoldoende kwaliteit geleverd op meerdere vlakken.

Vervolgens vond op woensdag 13 december de Provinciale Staten vergadering plaats. Zonder aankondiging heeft GL/PvdA woensdagochtend een motie Vreemd op de statenvergadertafel gelegd, waarbij opnieuw het voorstel werd gedaan om de Ruimtelijke Puzzel op verantwoording van de GS op te sturen naar het Rijk. Helaas stemden BBB en VVD hiermee in en dus was er een meerderheid in de Staten. Hierdoor stond de oppositie volledig buitenspel. Als we het voorstel in de commissie van Gedeputeerde Koning hadden goedgekeurd, hadden we het nog kunnen amenderen of moties op in kunnen dienen. Nu lag er een motie Vreemd aan de orde van de Dag waarbij discussie etc. niet is toegestaan. Monddood dus.

Kortom: de Gedeputeerde Staten zouden nu zonder ook maar één wijziging in gesprek mogen met het Rijk. Nagenoeg de gehele oppositie - onder aanvoering van de SGP - heeft zich heel duidelijk uitgesproken over het devalueren van de rol van de volksvertegenwoordiging. We stonden volledig buitenspel. Na heel veel moeite is de uitkomst: GS mag met het document naar het Rijk, maar mag onder geen beding bestuurlijke afspraken maken én PS mag als bijlage de knelpunten meegeven, die meegenomen moeten worden door Gedeputeerde Koning. Het Rijk heeft alles via de pers meegekregen én krijgt straks een Gedeputeerde voor zich die met handen en voeten gebonden zit. Ze komt met een document waar PS niet achter staat én met in het aanhangsel de reden waarom wij er niet achter staan. Wat ons betreft heeft GS dit aan zichzelf te danken en heeft de coalitie dit niet voorkomen.

Belangrijke vragen die SGP hierbij stelt:

  1. Willen we echt zó overkomen naar het Rijk?
  2. Wil de Provinciale Staten haar eigen rol zo devalueren?
  3. Is dit een krachtig Zuid-Holland wat de huidige coalitie voorstaat of vooral intern een onmachtig en naar gemeenten, stakeholders en oppositie een machtig Zuid-Holland?

De SGP is van mening dat Provincie Zuid-Holland met het proces én het document geen goede beurt maakt bij alle betrokkenen én de rol van Provinciale Staten een flinke knauw heeft gekregen.